Kur'an-I Kerimi Tanıyalım                     

On ikinci Cüzün Özeti

1. On ikinci Cüzde  iki tane Sûre vardır. Hud Sûresi ve Yusuf Sûresinin bir bölümü.

2. Hud, Âd kavmine gönderilmiştir bir peygamberdir. Putlara tapan ve Allah’a tövbe ve istiğfarı terk eden bir kavimdir. Sonunda helak edilmiştir.

3. Sûre içinde bazı peygamberler ve halkları ile bazı diyalogları önemli yer tutar. Nuh, Hud, Salih, Şuayb, İbrahim, Lut ve Musa peygamberin kıssaları anlatılır.

4. Peygamber efendimizin; benim saçlarıma ak düşüren Sûre tanıttığı Sûredir. Bir önceki Sûre olan Yunus Sûresinde insanların davranışlarından bahsederken bu Sûrede daha çok toplumların davranışlarından bahseder. Zira bir insan toplumun bir parçasıdır. Kendisi gibi azgın ve bozuk bir kaç kişi daha buldumu toplumu da bozar. Sonuç olarak bozulan bir kişi ile değil bozulan bir toplumla karşı karşıya kalırız.

5. 1-24 ayetler arasında peygamber efendimize bazı uyarılar yapılmıştır. Sabırlı olması tavsiye edilmiştir. Gelen vahyi terk etmemesi gerektiği vurgulanmıştır. Sonra gelecek ayetler de peygamber efendimizin örnek alacağı önemli peygamberin hayatlarından ve mücadelelerinden birer kesit sunulacaktır.

6. 25-49 ayetleri arasında hazreti Nuh’un kıssaları anlatılır. Gemi yapması, susuz bir vadide gemi yaptığı için alaya alınması, yüzlerce yıl insanları davet etmesi, büyük azap olan tufan ve selin gelmesi, Nuh’un karısı ve oğlunun iman etmemesi, oğlunun gözleri önünde boğulması, Rabbimizin ona “bu senin oğlun değildir. Zira o çok fesat birisidir” diyerek Nuh’u teselli etmesi, halkın gemiye binen az sayıda mümin hariç tamamının su ile helak edilmesi bu ayetler arasında anlatılır.

7. 50-60 ayetler arasında Hud peygamberden bahseder. Hud peygamberin halkı: bizim ilahlarımız seni çarpmış, diyerek gülünç bir duruma düştüler.

8. 61-68 ayetler arasında Semud kavmine peygamber olarak gelen Salih peygamberden söz edilir. Salih, peygamber olduktan sonra ona şöyle dediler: Sen önceden çok aranan, sevilen bir adamdın. Bu emir verme, yasaklama, nasihat verme gibi şeyler yaptıktan sonra aramız bozuldu. Esasen hocalar herkes tarafından sevilen sayılan insanlar olamaz. Dine imana saygılı olan insanlar hocaları sever ama dine imana karşı olanlar ise hocalardan nefret eder.

9. 69-76 ayetler arasında hazreti İbrahim’den bahsedilir. Onun evine insan suretinde meleklerin gelmesi, İbrahim’in onları tanımadığı için onlara etli yemek hazırladığı, aslında bu meleklerin İleride yaşayan Hazreti Lut’un halkını helak etmek için görevli melekler olduğu, İbrahim’in İshak ile müjdelenmesi bu ayetlerde söz edilir.

10. 77-83 ayetler arasında ise Hazreti Lut ve onun helak edilen halkından bahsedilir. Hazreti Lut’un peygamber olarak görev aldığı yerdeki insanlar cinsel açıdan sapık bir toplumdu. Hazreti Lut bu ahlaksız toplumu ıslah etmeye çalışmış ama çok azı hariç kimse iman etmemiş, ahlaksızlıktan vaz geçmemişlerdi.

11. 84-95 ayetler arasında ise Medyen halkına peygamber olarak gelen Şuayb peygamberden bahsedilir. Özellikle ölçü ve tartıda hile yapan, sahtekârlık yapan, ticarete ahlaksızlık katan, insanların mallarını haksız yere gasp eden bir topluma peygamber olarak Şuayb gelmiş ve halk uyarı ve emirlere kulak asmamıştır.

12. 96-110 ayetler arasında ise Hazreti Musa’dan ve onun laf anlamaz, söz dinlemez, kalın kafalı toplumundan bahsedilir.

13. 111-123 ayetler arasında ise şu konularda uyarılar ve tavsiyeler yapılır ve Sûre biter. Burası Sûrenin sonuç kısmıdır. Tüm kıssaların Hikmetleri ve amaçları anlatılmıştır. Sana emir edildiği gibi dosdoğru ol,

وَلَا تَرْكَـنُٓوا اِلَى الَّذٖينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُۙ وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مِنْ اَوْلِيَٓاءَ ثُمَّ لَا تُنْصَرُونَ

Zalimlerin yanında olmayın; sonra ateş sizi de yakar.

وَاَقِمِ الصَّلٰوةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفاً مِنَ الَّيْلِؕ اِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّـَٔاتِؕ ذٰلِكَ ذِكْرٰى لِلذَّاكِرٖينَۚ

Günün başında, sonunda, ortasında, gecenin başı ve sonunda namaz kıl (beş vakit namazın farziyeti için delil olarak gösterilen âyet), iyi toplumların helak edilmeyeceği, göklerin ve yerin gizli bilgileri Allah’a ait olduğu, sadece ona tevekkül etmek gerektiğinde bu sonuç kısmı ayetlerde anlatılır.

    Yusuf Sûresi Mekke döneminde inmiştir. 111 âyettir. Bu sûrede Yûsuf Peygamberin hayatta karşılaştığı sıkıntılar ve bunlara sabrederek nasıl başarıya ulaştığı anlatılmakta ve inananlar için faydalı öğütler, önemli mesajlar verilmektedir. Kur’an’da baştan sona kadar bir tek konuyu anlatan tek sûre budur.

Bu sûrede anlatılan kıssa da, dolaylı olarak Hz. Muhammed ve arkadaşlarına, sabrettikleri takdirde Hz. Yûsuf’a verilmiş olan mükâfatın bir benzerinin onlara da verileceğini ve Kureyşliler’in kendilerine boyun eğeceğini müjdelemektedir. Nitekim kavminin baskısı neticesinde Medine’ye göç etmiş olan Resûlullah sekiz sene sonra Mekke’yi fethetmiş ve Kureyşliler ona boyun eğmiştir. Ancak Hz. Peygamber Kureyşliler’e, Hz. Yûsuf’un Mısır’da kardeşlerine söylediği sözün aynısını söylemiş ve şöyle demiştir: “Bugün sizi kınamak yok, Allah sizi affetsin! O, merhametlilerin en merhametlisidir” (İbn Sa‘d, Tabakāt, II, 142). “Gidiniz, hepiniz serbestsiniz!” (İbn Kesîr, es-Sîre, III, 570). Muhtevasına ve işaret ettiği konulara bakıldığında sûrenin, hicretin arifesinde meydana gelen olaylar esnasında, yani Kureyş’in Hz. Peygamber’i öldürme, sürgün etme veya hapsetme planlarını tasarladığı sırada ve bir defada inmiş olduğu anlaşılmaktadır.

14. Kıssaların en güzeli olarak Kuran’ın bahsettiği Sûredir.

15. Yakup peygamber, Yusuf peygamber ve Yusuf’un kardeşleri arasındaki olaylar anlatılır. İçerisinde yüzlerce hikmet ve ders olan bir Sûredir.

16. 1-14 ayetler arasında Yusuf’un gördüğü rüya, rüyasını babasına anlatması, kardeşlerin bu rüyadan haberdar olması, kardeşlerin onu öldürmek için planlar yapması anlatılır.

17. 15-22 ayetler arasında Yusuf’un kardeşlerinin akşam vakti ağlayarak eve gelip Yusuf’u kurdun yediği şeklinde yalan söylemeleri, Yakup peygamberin engin sabrı, diğer yandan Yusuf’u kuyudan çıkaran bir grubun onu köle olarak satmaları, Yusuf’u şehrin nüfuzlu bir kişisinin satın alması olayları anlatılır.

18. 23-35 ayetler arasında gençlik çağına gelen Yusuf’un kadınlar tarafından sürekli taciz edilmesi, Yusuf’un da bu tür olaylardan kurtulmak için rabbinden cezaevine girmek istemesi ve Rabbinin bu isteği kabul etmesi anlatılır.

19. 36-42 ayetler arasında ise Yusuf ile birlikte iki kişinin daha cezaevine girmesi, bunların rüya görmesi ve Yusuf’un bu rüyaları tabir etmesi anlatılır.

20. 43-52 ayetler arasında kralın rüya görmesi, bu rüyayı kimsenin tabir edememesi, bunun tabiri için yıllardır cezaevinde kalan Yusuf’a müracaat etmeleri, Yusuf’un rüyayı tabir etmesi, kralın Yusuf için af çıkarması ama Yusuf’un afla değil de temiz bir şekilde çıkmak için cezaevine girmesine neden olan olayın araştırılmasını istemesi, kadınların Yusuf’a attıkları iftiraları kabul etmesi ve Yusuf’un afla değil de alnının akıyla cezaevinden çıkması anlatılır ve cüz biter.