BAYRAM NAMAZLARI[1]

[1] Ebu Davud'un Enes (Radıyallahu anh)'d&n naklettiğine göre, Rasûlullah (Aleykissalâtü vesselam) Efendimiz Medine'ye geldiklerinde Medinelilerin, (senenin) iki gününde (şenlik yapıp) eğlendiklerine şahid oldu ve: «Nedir bu iki gün?» diye sordu. Onlar: «Cahiliye devrinde bu iki günde oynar, eğlenirdik» diye karşılık verdiler. Bunun, üzerine Efendimiz (Aleyhissalâtü vesselam): «Allah Teâlâ, sizin bu iki gününüze karşılık bunlardan daha hayırlı iki gün vermiş olup, bunlar Kurban ve Ramazan bayramlarıdır* buyurmuşlardır.

[2] Aynı şekilde bayramlarda, cuma namazındaki gibi imamın dışında üç kişinin bulunması şartı da yoktur, aksine bayramlarda imamın arkasında bir kişinin bulunması kâfidir.

[3] Yani bayram namazının hutbesini bayram namazından önce okumak, Peygamberimiz (Aleyhissaltü vesselam)'in

sünnetine aykırı davranmak[ olacağından (uygunsuz ve) kötüdür, yani kerahete yakındır.                i;

[4]  Orta boylu bir mızrak, on iki karış uzunluğundadır.

[5] Bu tekbirlere, "zevâid tekbirleri" denilmesinin sebebi, iftitah tekbirine ilâve olarak alındığı içindir. Her tekbir arasında üç tekbir getirecek kadar susmak sünnettir. 8u tekbirlerde, sırf Allah adını zikretmek sünnet olmayıp "Sübhanallah,  el-Hamdülillah,  Lâ ilahe  illallah ve Allahü ekber" lafızlarından herhangi biri de söylenilebilir.

[6]  Yani, "eûzü"yü de, "besmele"yi de imam gizlice çeker.

[7] Teşrîk kelimesi Arapça'da eti güneşte kurutmak manasına gelir. (Araplar) * zilhiccenin on bir, on iki ve on üçüncü günlerinde eti güneşte kuruturlardı.

Bu yüzden adı geçen üç güne teşrîk günleri denilmiştir.

Öte yandan bir kısım gün daha vardır ki, adına "nahr günleri" denir. Bu günler, kurban bayramı günü ile bunu takib eden iki gündür, yani zilhic­cenin onuncu, on birinci ve on ikinci günleridir. Kısaca ifade etmek gere­kirse, nahr günleriyle teşrîk günlerinin toplamı dört gün olup birinci güne, ki (zilhiccenin) onuncu günüdür, sadece nahr günü, zilhiccenin on üçüncü gününe de sadece teşrîk günü denir. Arada kalan diğer iki güne ise nahr günü denilebileceği gibi teşrîk günü de denilir.

Teşrîk tekbirine gelince, zilhiccenin dokuzuncu günü sabah namazından itibaren, nahr gününden sonraki üç teşrîk günlerinin sonuna kadar her namazın arkasında söylenen tekbirlere teşrîk tekbirleri denir. Bu tekbirlere (nahr değil de) teşrîk tekbirleri denilmesi, bu günlerin çoğunun teşrîk günleri olmasındandır.

[8] Arafat'taki vakfeye bir özenti kabilinden herhangi bir yerde durmak tahrî-men mekruhtur. Çünkü bu, dînde yeri olmayan ve bid'at olan bir davra­nıştır. Vakfe; belirli bir mekânda, kurbet niyetiyle bir müddet durmaktan ibarettir. Nitekim tavaf da belirli bir mekânın çevresini kurbet niyetiyle dolanmaktır. Binâenaleyh Kâ'be dışında herhangi bir cami veya evin etrafında (Kâ'be'yi tavafa) benzeterek dolanmak doğru değildir. Hatta bizim mezhebimizin uleması, Kâ'be hâricinde herhangi bir mescidi tavaf edenlerin küfre düşeceğinden korkulur, demişlerdir. Bayram arefesinde, Arafat'taki vakfeye bir özenti olarak herhangi bir yerde duranların durumlarının da bunlardan geri kalır bir tarafları yoktur.

[9] Müstehap olması ifadesiyle kadınlarca teşkil olunan cemaat hâriç tutulmuş oluyor.

[10] Bu sözün tercih edilişinin sebebi, Allah'ı zikretmenin, özellikle bu günlerde emrolunmuş bulunmasıdır. Vacip olmasa bile tamamen terketmekten daha iyidir. Çünkü bu zikri terkeden kimse, kendisine vacip olduğu söylenilebilecek birşeyi terketmiş olur, ama bu tekbirleri söyleyenlerin ise, vacip olmayan ve fakat (makbul ve) istenilen birşeyi yaptıkları söylenilebilir (sa­dece).

[11] Buna birtakım ilâvelerde bulunmanın herhangi bir mahzuru yoktur. Meselâ istendiği takdirde şu ilâveler yapılabilir:

"Allahü ekber kebîran ue'l-hamdü lillâhi kesîran ve sübhanallahi bükraten ve asîlen, lâ ilahe illallahü vahdehû sadaka va'dehû ve nasare abdehû ve eazze cündehû ve hezeme'l-ahzâbe vahdehû lâ ilahe illallahü ve lâ na'büdü illâ iyyâhü muhlisine lehü'ddîn ve lev kerihe'l-kâfîrün, Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed ve alâ ashâbi Muhammed ve alâ ezvâci Muhammed ve sellim teslîmen kesîrâ."