NAMAZI BOZAN
ŞEYLER.. 2
, Aşağıda zikredilen şu hususlardan biri dahi
namazı bozar.
1. Kasden konuşmak
Kur'an, zikir ve dua dışında, namazda konuşulan herşey kasden konuşma sayılır.
Zeyd b. Erkam şöyle diyor: 'Şu
ayet ininceye kadar biz namazda konuşur, birimiz diğerine ihtiyacını sorardı'.
Namazlara ve orta
namaza itina gösterin, can-ı gönülden boyun bükerek Allah için namaza durun!
(Bakara/238)
Muaviye b. Hakem es-Sülemî şöyle
diyor: Uz. Peygamber ile beraber namaz kıldığımız bir sırada cemaatten biri
öksürdü. Ben 'Yerhamukeîîah (Allah sana merhamet
etsin) dedim'. Hz. Peygamber bana şöyle dedi.: 'Bizim
şu namazımıza insan kelâmından -teşbih, tekbir ve Kur'an
okumak dışında- hiçbir şey yaraşmaz'.
Bundan da.anlaşılıyor
ki namazda insan kelâmı söylenirse namaz bozulur. İki veya daha fazla harften
meydana gelen kelimeler mânâsız olsa bile namazı bozar. Mânâsı olan tek harfli
kelimeler de namazı
bozar. Meselâ korunmak
(=vikaye) masdarından harfi, dinlemek
masdarından harfi, vefa masdarından
harfi gibi kelimeleri emir sigasıyla kullanmak namazı
bozar.
Kişi namazda olduğunu
unutarak veya yeni müslüman olduğu için namazda
konuşmanın haram olduğunu bilmeyerek konuşursa ve bu konuşma altı kelimeden
fazla olursa namazı bozulur.
2. Fiil-i kesir
Fiil-i kesifden maksat, çok olup peşpeşe
gelmesi şartıyla namazın şartlarına ters düşen harekettir. Çünkü böyle bir fiil
namazın intizamına ters düşer. Fiil-i kesirin en azı
üç harekettir. Fiil-i kesifin peşpeşe gelip gelmediği
örfe göre takdir edilir. Bu şartlan kendisinde taşıyan fiil namazı bozar.
3. Elbise veya bedenin necasetle mülâki olması.
Mülakat'tan maksat,
elbise veya bedene bulaşan necasetin hemen atılamamasıdır. Bu durumda namaz
bozulur. Çünkü bu durum namazın şartlarından birine ters düşer ki namazın sahih
olmasının şartlarından biri de elbise ve bedenin necasetten temiz olmasıdır.
Eğer necaset rüzgarın sürüklemesiyle veya buna benzer bir şekilde isabet
ederse, kuru pislik olduğundan ötürü onu derhal temizlemek de mümkün olmazsa,
namaz bozulmaz.
4. Avret mahallinden bir yerin açılması
Erkek ve kadının
namazdaki avret mahallinin sınırını daha önce belirtmiştik. Namaz kılan kişi
avretinden bir yeri kasden açarsa namaz bozulur. Fakat kendiliğinden açılır da hemen kapatırsa
bozulmaz, kapatılması gecikirse namaz yine
bozulur. Çünkü namazın
sıhhat şartlarından biri, az bir zaman da olsa ortadan kalkmıştır.
5. Namazda yemek-içmek
Namazda yemek-içmek
namazın intizamına ters düşer. Namazda olduğunu bilerek az da olsa birşey yiyen veya içen kimsenin namazı bozulur. Namazda
olduğunu unutarak yiyen bir kimsenin namazının bo? zulması için, yediğinin örfen çok
olması gerekir. Fakihler bunu 'toplamı bir nohut
kadar olan şey' diye takdir etmişlerdir. Eğer dişlerin arasında yemek artığı
kalmışsa, nohut kadar da değilse ve onu kazaen yutarsa namaz bozulmaz. Namaz
kılan kimsenin ağzında şeker olur, şekerin bir kısmı da erirse, bu eriyen kısım yutulduğunda, bu, namazı bozan yemeğin kapsamına girer.
6. Birinci
selâmdan önce abdestin bozulması
Birinci selâmdan önce abdestin kasden veya sehven
bozulması arasında fark yoktur. Çünkü namaz tamamlanmadan önce namazın
şartlarından biri olan taharet ortadan kalkmıştır. Eğer birinci selâmdan sonra
ve ikinci selâmdan önce abdest bozulursa namaz sahih
olarak tamamlanmış olur. Bütün müslümanlar bunda icma etmişlerdir.
7. Öksürmek,
gülmek, ağlamak ve inlemek
Eğer bunlardan iki
kelime meydana gelirse namaz bozulur. Bu dört şeyin namazı bozması için,
bunlarla beraber iki kelimenin de çıkması şarttır. Çıkan o iki kelime hiçbir
mânâ ifade etmese de namazı bozar. Eğer gülme sonucunda bir kelime çıkarsa
namaz bozulmaz. Bu hüküm, bunların kasden yapılması
halinde böyledir. Ama kişi gayr-i ihtiyarî olarak bunları yaparsa, meselâ
Öksürür veya istemediği halde gülerse namazı bozulmaz. Tebessüm ise namazı
bozmaz.
Zikir ve duada halka
hitap etmek kasdedilirse namaz bozulur. Meselâ
namazda iken bir insana yerhamukeüah (Allah sana
merhamet etsin) denildiğinde namaz bozulur. Çünkü bu insan kelâmından sayılır.
Namaz ise insan kelâmını kabul etmeyen bir ibadettir. Bu hususu daha önce
belirtmiştik.
8. Niyeti bozmak
Eğer namazdan çıkmaya
azmedilir veya namazdan çıkmayı birşeye bağlar ve o
şey de olursa namaz bozulur. Namazın bununla bozulmasının nedeni şudur: Namaz
ancak kesin bir niyetle sahih olur. Böyle bir kast ise, kesin niyete ters
düşer.
9. Sırtı kıble'ye çevirmek
İstikbâl-i kıble
namazın şartlarından biridir. Namaz kılan kişi ister kendisi Kabe'ye sırtını
çevirsin, isterse başkası onu zorla çevirsin bu takdirde namazı bozulur. Ancak
kendisi kasden çevirirse namazı hemen bozulur. Fakat
zorla döndürülürse namaz bozulmaz, bir müddet bu durumda kalırsa bozulur.
Birisi, namaz kılanı zorla kıbleden çevirdiğinde •namaz kılan kişi hemen
kıbleye dönerse namazı bozulmaz. Bu husus örfe göre takdir edilir.