Fetva Konuları
ZEKÂT ve SADAKAİ FITIR
SADAKA-İ FITIR
453. Fıtır sadakası kimlere verilebilir, kimlere verilemez?
Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslü manlara verilir.
Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan
doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural
geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi
usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri;
fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de
birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez.
Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan
çocuklara,
c) Eşine,
d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan
kişiye,
e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, eiHidâye, ıı,
223228).
Şâfiîlere ve İmam Ebu Yûsuf’a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez (Mâverdî,
elHâvî, III, 387; X, 519; Merğinânî, elHidâye, II, 223).
Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin,
damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine
zekât, fitre ve fidye verilebilir (Zeylaî, Tebyîn, I, 301).
|