Fetva Konuları
DUA, TÖVBE, ZİKİR ve
KUR’AN
DUA
770. Vesvese sebebiyle zihne gelen kötü sözlerden dolayı insan günahkâr olur
mu? Bunlardan kurtulmak için bir dua var mıdır?
Fısıltı, söz, fiskos, kuruntu, işkil demek olan vesvese yaygın olarak; kötü bir
işin yapılması, iyi bir işin terk edilmesi veya geciktirilmesi ya da eksik
yapılması için şeytanın insanı kışkırtması, aklını çelmesi ve akla kötü
düşünceleri getirmesi anlamında kullanılır.
Kur’an’da vesveseci şeytanın şerrinden Allah’a sığınılması emredilmiş (Nâs,
114/16); hadis kaynaklarımızda, müminlere vesvese ile hareket etmemeleri tavsiye
edilmiş, vesvesenin dinîhukukî bir hüküm doğurmayacağı bildirilmiş ve vesvese
ile hareket edenin, örneğin; “acaba eşimi boşadım mı boşamadım mı; eşimi boşamış
olabilir miyim” diye kuruntu yapan birisinin talakının (boşamasının) geçerli
sayılmayacağı bilgisi yer almıştır (bk. Buhârî, Talâk, 11; Müslim, Îmân, 201205,
211; Ebû Dâvûd, Salât, 158; Tirmizî, Tahâret, 43; Ahmed b. Hanbel, elMüsned, II,
255; VI, 106).
Şeytanın insanı küfre sürükleme yollarından birisi de, onu şüphe ve tereddüde
sürükleyebilecek sorulardır. Kalpten geçen bu sorular, hiç şüphesiz şeytanın
vesvesesi ile meydana gelmektedir. Bu istifhamların, desise olarak en şiddetli
olanını, bizzat Allah Resûlü (s.a.s.) bize şöyle haber vermiştir: “Şeytan sizden
birinize gelerek ‘filan ve filan şeyi kim yarattı?’ der. O kişi ‘Allah yarattı’
deyince peki, ‘Allah’ı kim yarattı?’ der. İş bu dereceye varınca o kimse hemen
Allah’a sığınsın ve o düşünceden uzaklaşsın!” (Buhârî, Bedü’lhalk 11; Müslim,
İman, 214) Bazı rivayetlerde “Allah’a iman ettim, desin!” (Müslim, İman, 212)
ilavesi de vardır.
Bu itibarla kuruntulu kişilerin, içlerinden bir sesin fısıldadığını söyledikleri
küfür vb. ifadeleri, vesvese kapsamında olup sahiplerinin imanlarına ve
dinlerine zarar vermez. Zira Allah Teala, kullarını güçleri ile orantılı olarak
sorumlu tutmuştur. Yükümlülük güç oranındadır. “Hz. Peygamber’e (s.a.s.) ashabı
kiramdan bazıları gelerek şöyle demişlerdi: ‘Kimimizin aklından bir kısım
vesveseler geçiyor, normalde bunu söylemenin günah olacağı kanaatindeyiz.’ Hz.
Peygamber (s.a.s.) ‘Gerçekten böyle bir korku duyuyor musunuz?’ diye sormuş,
oradakiler de ‘Evet!’ deyince, ‘İşte bu (korku) imandandır (akla gelen vesvese
de zarar vermez).” (Müslim, İman, 209) buyurmuştur. Konu ile ilgili başka bir
hadisi şerif de şöyledir: “Allah Teâlâ, içlerinden geçen fena şeylerle amel
etmedikçe veya onu konuşmadıkça, o şey yüzünden ümmetimi hesaba çekmeyecektir.”
(Buhârî, Talak, 11; elEymân ve’nnüzûr: 15)
Kısaca, içinde bulunulan durumdan kurtulmak için bu tür vesveselere itibar
edilmemelidir. Zira vesvese, üzerinde durdukça yoğunlaşır.
|