Fetva Konuları
AİLE HAYATI
BOŞANMA (TALAK)
845. Şartlı boşamada şart gerçekleşmeden önce boşamanın bağlandığı şarttan
vazgeçilebilir mi?
Kocanın boşama iradesini ortaya koyan beyanı kayıtsız ve şartsız olabileceği
gibi bir şarta (ta’lîkî şart) veya vadeye de bağlanabilir. Şartlı boşamada şart
gerçekleşmeden önce boşamanın bağlandığı sözden dönmek geçerli değildir (Kâsânî,
Bedâi’, III, 139; Zeylaî, Tebyîn, II, 226). Boşanmanın bir şarta bağlanması
durumunda bu şart ne zaman gerçekleşirse boşanma da hükümlerini o zaman doğurur.
Bu şart gerçekleşene kadar evlilik bütün sonuçlarıyla birlikte devam eder. Ancak
boşanma şarta bağlandığında şart gerçekleşmeden, başka bir yolla boşanma olur ve
iddet bittikten sonra o şart gerçekleşirse artık o şartın etkisi kalmaz.
Şartlı talâkın sözün ifade ettiği anlamı kuvvetlendirmesi için yemin yerine
kullanıldığı da vâkidir. Bu durumda fakihlerin çoğunluğuna göre bu da geçerli
bir şartlı talâktır; şart yerine geldiğinde boşanma gerçekleşir. Fakat Hz. Aişe
(ra.), Hz. Ali (r.a.) gibi sahâbîler yanında İkrime, Şürayh, İbn Teymiyye ve
İbnü’lKayyim gibi bazı âlimlere göre kocanın niyeti boşama değil de karısını
veya kendisini bir işi yapmaya ya da engellemeye yönelik bir tür yemin ise bu,
bir şartlı talâk değildir; dolayısıyla şart tahakkuk etse de boşanma
gerçekleşmez. Sadece yerine getirilmediği için yemin keffâreti gerekir (İbn
Kayyım, İ’lâm, V, 518525; esSâyis ve M. Şeltût, Mukarenetü’lmezahib fi’lfıkh, s.
108). Din İşleri Yüksek Kurulu’nca benimsenen görüş de budur.
.
|