YÖNETİCİLERE İTAATTE ÖLÇÜ
YÖNETİCİLERE İTAATTE ÖLÇÜ
قال الله تعالى
: { يَا أيها الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ
وَأُوْلِي
الأمر
مِنكُمْ
[
“Ey iman edenler! Allah’a
itaat edin, Rasûlune itaat edin ve sizden olan emir sahiplerine de itaat edin.”
(4 Nisa 59)
663- وعن ابنِ
عمر رضي اللهُ عَنْهُمَا عَن النبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال : عَلى
المَرْءِ المُسْلِمِ السَّمْعُ والطَّاعَةُ فِيما أحب وكَرِهَ، إلا أن يُؤْمَرَ
بِمَعْصِيَةٍ، فَإذا أمر بِمَعْصِيَةٍ فَلا سَمْعَ وَلا طَاعَةَ.
663 İbni Ömer (Allah Onlardan
razı olsun)’dan bildirildiğine göre Peygamber (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle
buyurdu. “Bir müslüman günah işlemesi emrolunmadıkça sevdiği veya hoşlanmadığı
her konuda İslam devletini yöneten müslüman kimseye itaat etmesi gerekir. Bir
günah işlemesi emredildiği zaman kimseyi dinleyip itaat etmesi gerekmez. (Buhari,
Ahkam 4 Müslim İmare 38)
664- وعنْه قال :
كُنَّا إذا بَايَعنا رَسُولَ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَلى السَّمْعِ
والطَّاعَةِ يَقُولُ لَنَا؟ فِيما اسْتَطَعْتُمْ
664: Yine İbni Ömer (Allah
Onlardan razı olsun) şöyle demiştir. “Biz her ne zaman sözünü dinleyeceğiz ve
itaat edeceğiz diye Rasûlullah’ın siyasi otoritesini kabul edip elini sıktığımız
zaman bize: “Gücümüz yettiği kadar” buyururdu. (Buhari, Ahkam 43 Müslim, İmare
90)
665- وعنهُ قال :
سَمِعْتُ رَسُولَ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقول: مَنْ خَلَعَ يَداً مِنْ
طَاعَةٍ لَقِيَ الله يَوْمَ القِيَامَةِ وَلا حُجَّةَ لَهُ، وَمَنْ مَاتَ وَلَيْسَ
في عُنُقِهِ بَيْعَةٌ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً. وفي رواية له : وَمَنْ مَاتَ
وَهُوَ مُفَارِقٌ للْجَمَاعَةِ، فَإنهُ يموتُ مِيتَة جَاهِلِيَّةً .
665: Yine İbni Ömer (Allah
Onlardan razı olsun) Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyururken
dinledim dedi.
“Kim siyasi otoritesini kabul
ettiği İslami bir idaredeki müslüman devlet başkanına sebepsiz yere itaatten
elini çekerse kıyamet gününde Allahın huzuruna tutunacağı hiçbir delili
bulunmaksızın çıkar. Devlet başkanına bağlılık sözü vermeden ölen kimse ise
cahiliyye döneminde ölmüş gibi olur.” (Müslim, İmare 58)
Yine müslimin değişik bir
rivayeti şöyledir.
“İslam cemaatinden ayrılarak
ölen kimse, cahiliyye döneminde ölmüş gibidir.” (Müslim İmare 53)
666- وعَنْ أنس
رَضِيَ اللَّه قال : قال رسولُ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : أسْمَعُوا
وأَطِيعُوا, وَإن اسْتُعْمِلَ عَلَيْكُمْ عَبْدٌ حَبَشِيّ، كان رَأْسَهُ زَبِيبَةٌ
.
666: Enes (Allah Ondan razı
olsun)’dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle
buyurdu: “Üzerinizde tayin edilen yönetici başı, kuru üzüm gibi siyah bir köle
de olsa sözünü dinleyip kendisine itaat edin.” (Buhari Ezan 54)
667- وعن أبي
هريرة رَضِيَ اللَّه قال : قال رسولُ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم :
عَلَيْكَ السَّمع وَالطَّاعَةُ في عُسْرِكَ وَيُسْرِكَ، وَمَنْشَطِكَ وَمَكْرَهِكَ
وَأَثرَةٍ عَلَيْكَ.
667: Ebu Hureyre (Allah Ondan
razı olsun)’dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem)
şöyle buyurdu: “Zenginlik, fakirlik, neşeli ve kederli halde ve başkaları sana
tercih edilse bile söz dinleyecek ve itaat edeceksiniz.” (Müslim İmare 35)
668- وعن عبدِ
الله بن عمرو رضي اللهُ عَنْهُمَا قال : كُنَّا مَعَ رسولِ الله صَلّى اللهُ
عَلَيْهِ وسَلَّم في سَفَرٍ، فَنَزَلْنا مَنْزِلا, فَمِنَّا مَنْ يُصْلحُ
خِبَاءَه، وَمِنَا مَنْ يَنْتَضِلُ، وَمِنَّا مَنْ هُوَ في جَشَرِه، إذْ نَادَى
مُنَادي رسولِ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : الصَّلاةَ جامِعَةً.
فَاجْتَمَعْنَا إلى رَسُولِ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فقال : إنهُ لَمْ
يَكُنْ نَبِي قَبْلِي إلا كان حَقًّا عَلَيْه أن يَدُلَّ أُمَّتَهُ عَلى خَيرِ مَا
يَعْلَمُهُ لَهُمْ، وَينْذِرهُمْ شَرَّ ما يَعْلَمُه لَهُمْ، وَإن أُمَتكُمْ هذِه
جُعِلَ عَافِيَتُهَا في أَوَّلِها وَسَيُصِيبُ آخرَهَا بَلاَءٌ وَأُمُورٌ
تُنكِرُونَها, وَتَجِيءُ فِتَنٌ يُرقِّقُ بَعْضُها بَعْضا, وَتجيءُ الفِتْنَةُ
فَيَقُولُ المُؤْمِنُ : هذِهِ مُهْلِكَتى، ثُمَّ تَنكَشِفُ , وتَجِيءُ الفِتْنَةُ
فَيَقُولُ المُؤْمِنُ: هذِهِ هذِهِ، فَمَنْ أحب أن يُزَحْزَحَ عَنِ النَّارِ،
ويُدْخَلَ الجَنَّةَ، فَلتَأتِهِ مَنِيَّتُهُ وَهُوَ يُؤْمِنُ بِالله وَاليوْمِ
الآخِر، وليَأتِ إلى النَّاسِ الَّذي يُحِبُ أن يُؤتى إلَيهِ.وَمَنْ بَايَعَ
إمَاماَ فَأعطَاهُ صَفْقَةَ يَدِهِ، وَثَمَرةَ قَلْبِهِ، فَليُطِعْهُ إن اسْتَطَاعَ
, فَإن جَاءَ آخَرُ يُنَازِعُهُ، فَاضْرِبُوا عُنُقَ الآخَر
668: Abdullah ibni Amr (Allah
Onlardan
razı olsun) şöyle demiştir. Bir defa Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) bir
seferde idik bir yere indik kimimiz çadırını düzeltiyor kimimiz ok atışı talimi
yapıyor kimimizde hayvan sürüsünün başında idik. Derken o esnada Rasûlullahın
müezzini namaz vakti geldi toplanın diye seslendi. Biz de Rasûlullah’ın (sallallahu
aleyhi vesellem)’in yanında toplandık Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem)
şöyle buyurdu.
“Benden evvel tüm
peygamberlerin görevi iyi olduğunu bildikleri şeye ümmetlerini davet etmek, kötü
olduğunu bildikleri şeyden de onları sakındırmaktı. Size gelince bu ümmetin
huzur ve sükûnu ilk döneme mahsustur. Daha sonra gelenlerin başına çeşitli
belalar ve istemediğiniz kötülükler gelecektir. Öyle fitneler çıkacak ki
evvelkileri sonrakilerden daha hafif olacaktır. Yine öyle fitneler çıkacak ki
onu gören mümin işte bundan kurtuluş yoktur der.
Bir kimse cehennemden
kurtulup, cennete girmeyi sevip istiyorsa Allaha ve kıyamet gününe iman ettiği
halde ölmelidir . Kendisine yapılmasını istediği şeyleri kendisi de başkalarına
yapmalıdır. Bir kimse devlet başkanının siyasi otoritesini kabul eder elini
tutup ona samimiyetle kalbiyle bağlanırsa elinden geldiği, gücünün yettiği
kadarıyla ona itaat etmelidir. Bu arada bir başkası ortaya çıkıp yönetimi ele
geçirmeye çalışırsa derhal onun boynunu vurunuz.” (Müslim İmara 46)
669- وعن أبي
هُنَيْدَةَ وائِلِ بن حُجْرٍ رَضِيَ اللَّه قال : سَأَلَ سَلَمَةُ بنُ يَزيدَ
الجُعْفىُ رَسُولَ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ، فقال : يَا نَبيَّ الله،
أَرَأَيْتَ إن قَامَتْ عَلَيْنَا أمراءُ يَسْأَلُونَا حَقَّهُمْ، ويمْنَعُونَا
حَقَّنَا, فَمَا تَأمرنَا؟ فَأَعْرَضَ عنه، ثمَّ سَأَلَهُ, فقال رسُولُ الله صَلّى
اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا ؟ فَإنما عَلَيْهِمْ ما
حُمِّلُوا, وَعَلَيْكُمْ ما حُمِّلْتُمْ .
669: Ebu Huneydete Vail ibni
Hucr (Allah Ondan razı olsun)’ der ki; Seleme bin Yezid El-Cuhfi
peygamberimize; “Ya Nebiyyallah! Başımıza kendi haklarını bizden isteyen fakat
kendi hakkımızı bize vermeyen yöneticiler tayin edilirse bize ne yapmamızı
emredersiniz?diye sordu, Rasûlullah yüzünü çevirdi cevap vermedi. Fakat tekrar
sorulunca şöyle buyurdu: “Onların sözünü dinleyip kendilerine itaat edin onlar
kendi vazifelerinden, siz ise kendi vazifenizden sorumlusunuz.” (Müslim, İmare
49)
670- وَعَنْ
عَبْدِ الله بنِ مَسْعُود رَضِيَ اللَّه قال : قال رسولُ الله صَلّى اللهُ
عَلَيْهِ وسَلَّم : إنهَا سَتكُونُ بَعْدِي
أَثَرَةٌ !،
وَأمُورٌ تُنْكِرُونَهَا قالوا : يا رسُولَ الله، كَيْفَ تَأمر مَنْ أَدْرَكَ
مِنَّا ذلِكَ ؟ قالت : تؤَدُونَ الحَق الَّذِي عَلَيْكُمْ، وَتَسْأَلُونَ الله
الَّذِي لَكُمْ .
670: Abdullah ibni Mesud
(Allah Ondan razı olsun)’dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah (sallallahu
aleyhi vesellem) “Benden sonra adam kayırma ve görmeye alışık olmadığınız işler
meydana çıkacaktır” Bizden o günlere erişecek olanlara ne emredersiniz diye
sordular. Şöyle cevap verdi: “Yapmanız gereken görevleri yaparsınız kendi
haklarınızın yerine getirilmesini Allah’tan dilersiniz.” (Buhari, Fiten 2;
Müslim, İmara 45)
671- وعن أبي
هريرة رَضِيَ اللَّه قال : قال رسولُ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : مَنْ
أَطَاعَنِي فَقَدْ أَطَاعَ اللَهَ ؟ وَمَنْ عَصَاني فَقَدْ عَصَى الله، وَمَنْ
يُطعِ الأمِيرَ فَقَدْ أَطَاعَني، وَمَنْ يَعْصِ الأمِيرَ فَقَدْ عَصَاني .
671: Ebu Hureyre (Allah Ondan
razı olsun)’dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem)
şöyle buyurdu: “Bana itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur. İslam devletinin
başındaki müslüman idarecilere itaat eden, bana itaat etmiş olur, onlara karşı
gelen ise bana karşı gelmiş olur.” (Buhari, Cihad 109; Müslim, İmara 32)
672- وعن ابنِ
عباسٍ رضي اللهُ عَنْهُمَا,أن رسولَ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال : مَن
كَرِهَ مِن أَمِيرِهِ شَيْئاً فَليَصْبِر، فإنهُ مَن خَرَجَ مِنَ السّلطَان شِبرا
مَاتَ مِيتَةً جاهِلِيَّةً .
672 İbni Abbas (Allah Onlardan
razı olsun)’dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem)
şöyle buyurdu: “İslam devletinin idarecisi durumunda olan kimselerden hoşa
gitmeyen bir şey gören kimse sabretsin, zira kim islamın devlet başkanına ve
idarecilerine itaatten bir karış dışarı çıkarsa, cahiliyye döneminde ölmüş gibi
olur.” (Buhari, Fiten 2; Müslim İmara 56)
673- وعن أبي
بكرة رَضِيَ اللَّه قال : سمعت رسولَ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقول:
مَن أَهَان السُّلطان أَهَانهُ الله .
673 Ebu Bekre (Allah Ondan
razı olsun) Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyururken dinledim
dedi. “Kim Müslümanların Müslüman olan devlet başkanına ihanet ederse Allah ta
ona ihanetinin cezasını verir.” (Tirmizi , Fiten 47)
|