KOMŞU HAKKI

قال الله تعالى : { وَاعْبُدُوا اللهَ وَلاَ تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إحسانا وَبِذِى الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِى الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحب بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ اَيْمَانكُمْ. [

 “Yalnızca Allah’a kulluk eden ve ondan başka hiçbir şeye ilahlık yakıştırmayın. Ana babaya yakın akrabaya, yetimlere, muhtaçlara, kendi çevresinden olan komşulara; uzak komşulara, yanınızdaki arkadaşa, yolda kalmışa ve elinizin altındaki hizmetçi ve işçilere iyilik yapın ve iyi davranınız.” (4 Nisa 36)

305- عَنِ ابْنِ عُمَرَ وَعَائِشَةَ رضي اللهُ عَنْهُمَا قالاَ : قال رسولُ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  : مَا زَالَ جِبْرِيلُ يُوصِينِى بِالْجَارِ , حَتَّى طَنَنْتُ أنهُ سَيُوَرِّثُهُ.

305: İbni Ömer ve Aişe (Allah Onlardan razı olsun)’den bildirildiğine göre Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurdu: “Cebrail bana komşuya iyilik etmeyi tavsiye edip durdu. Bu sıkı tavsiyeden neredeyse komşuyu komşuya varis kılacağını zannettim.” (Buhari, Edeb 28, Müslim, Birr 140)

306- عَنْ أبي ذَرٍّ رَضِيَ اللَّه  قال : قال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  : يَا أَبَا ذَرٍّ إذا طَبَخْتَ مَرَقَةً , فَأَكْثِرْ مَاءَهَا, وَتَعَاهَدْ جِيرَانكَ .

وَفِى رِوَايَةٍ عَنْ اَبِى ذَرٍّ قال : إن خَلِيلِي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  أَوْصَاني إذا طَبَخْتَ مَرَقًا فَأَكْثِرْ مَائَهَا, ثُمَّ انظُرْ أَهْلَ بَيْتٍ مِنْ جِيرَانكَ, فَأَصِبْهُمْ مِنْهَا بِمَعْرُوفٍ.

306: Ebu Zer (Allah Ondan razı olsun)’den rivayet edildiğine göre Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurdu: “Ey Ebu Zer çorba pişirdiğin zaman suyunu çok koy ve komşularını da gözet.”(Müslim, Birr 142)

*Müslim’in diğer bir rivayeti de şöyledir:

Dostum Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) bana şöyle vasiyet etti: “Çorba pişirdiğin zaman suyunu çok koy sonra da komşularını gözden geçir ve muhtaç durumda olanlara uygun bir pay ayır.”

307- عَنْ اَبِى هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّه  أن النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  قال : وَاللَّهِ لاَ يُؤْمِنُ وَاللَّهِ لاَ يُؤْمِنُ , وَاللَّهِ لاَ يُؤْمِنُ, قِيلَ وَمَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قال : الَّذِي لاَ يَأْمَنُ جَارُهُ بَوَائِقَهُ .

وَفِى رِوَايَةٍ لِمُسْلِمٍ: لاَ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ لاَ يَأْمَنُ جَارُهُ بَوَائِقَةٍ.

307: Ebu Hüreyre (Allah Ondan razı olsun)’den rivayet olunduğuna göre peygamber (sallallahu aleyhi vesellem)’in üç defa : “Vallahi iman etmiş olmaz”, dediğini işittim.

-Ya Rasulallah kim iman etmiş olmaz diye sordular.

-Yapacağı fenalıktan komşusu emin olmayan kimselerdir, buyurdu. (Buhari, Edeb 29, Müslim, İman 73)

* Müslim’in diğer bir rivayeti ise şöyledir:

“Komşusu zararından emin olmayan kimse cennete giremez.” (Müslim, İman 73)

308- وَعَنْهُ قال : قال رسولُ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  : يَا نِسَاءَ الْمُسْلِمَاتِ، لاَ تَحْقِرَنَّ جَارَةٌ لِجَارَتِهَا وَلَوْ فِرْسِنَ شَاةٍ.

308: Yine Ebu Hüreyre (Allah Ondan razı olsun)’den rivayet olunduğuna göre Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurdu: “Ey müslüman hanımları, komşu hanımlar birbirleriyle hediyeleşmeyi küçümsemesin hediyeleri bir koyun paçası bile olsa.” (Buhari, Hibe 1, Müslim, Zekat 90)

309- وَعَنْهُ أن رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  قال : لاَ يَمْنَعْ جَارٌ جَارَهُ أن يَغْرِزَ خَشَبَهُ فِي جِدَارِهِ, ثُمَّ يَقُولُ أَبُو هُرَيْرَةَ : مَا لِي أَرَاكُمْ عَنْهَا مُعْرِضِينَ , وَاللهِ لأََرْمِيَنَّ بِهَا بَيْنَ أَكْتَافِكُمْ .

309: Yine Ebu Hüreyre (Allah Ondan razı olsun)’den aktarıldığına göre Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurdu: “Komşu komşusunun duvarına kiriş koymak ağaç çakmak çivi vida vb. şeyler yapmasına mani olmasın.”

Hadisi rivayet eden Ebu Hüreyre (Allah Ondan razı olsun) etrafindakilere: Bu sünnetten yüz çevirmiş olarak görünüyorsunuz. Vallahi ben bu sorumluluğu omuzlarınıza yükleyeceğim. (Buhari, Mezalim 20, Müslim, Müsakat 136)

310- وَعَنْه ُأن رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  قال : مَنْ كان يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِر فَلاَ يُؤْذِ جَارَهُ , وَمَنْ كان يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِر فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ, وَمَنْ كان يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِر فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَسْكُتْ .

310: Yine Ebu Hüreyre (Allah Ondan razı olsun)’den rivayet olunduğuna göre Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurdu: “Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse komşusunu rahatsız etmesin. Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse misafirine ikram etsin. Allah’a ve ahiret gününe iman eden mutlaka hayırlı söz söylesin veya sussun.” (Buhari, Nikah 80, Müslim, İman 74)

311- عَنْ اَبِى شَرَيْحٍ الْخُزَاعِىِّ رَضِيَ اللَّه  أن النَّبِىَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  قال : مَنْ كان يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِر فَلْيُحْسِنْ اِلَى جَارِهِ، وَمَنْ كان يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِر فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ, وَمَنْ كان يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِر فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَسْكُتْ .

311: Ebu Şüreyh el-Huzâî (Allah Ondan razı olsun)’den bildirildiğine göre Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurdu:

“Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse komşusuna iyilik etsin, Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse misafirine ikram etsin, Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse mutlaka faydalı söz söylesin veya sussun.” (Müslim, İman 77)

312- عَنْ عَائِشَةَ رضي اللهُ عَنْهَا قالتْ : قُلْتُ : يَا رَسُولَ اللهِ إن لِى جَارَيْنِ، فَاِلَى اَيِّهِمَا اُهْدِى؟ قال : اِلَى اَقْرَبِهِمَا مِنْكِ بَابًا.

312: Aişe (Allah Ondan razı olsun)’dan rivayet edildiğine göre şöyle demiştir:

-Ya Rasulallah iki komşum var hangisine hediye vereyim? Diye sordum.

“Kapısı sana daha yakın olana ver.” buyurdu. (Buhari, Şifa 3)

313- عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ رضي اللهُ عَنْهُمَا قال : قال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  : خَيْرُ الأصْحَابِ عِنْدَ اللَّهِ خَيْرُهُمْ لِصَاحبهِ , وَخَيْرُ الْجِيرَان عِنْدَ اللَّهِ خَيْرُهُمْ لِجَارِهِ .

313: Abdullah ibni Amr (Allah Onlardan razı olsun)’den rivayet edildiğine göre Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurdu:

“Allah katında arkadaşların en hayırlısı arkadaşına faydalı olandır. Yine Allah katında komşuların en hayırlısı komşusuna faydalı olandır.” (Tirmizi , Birr 28)